Đây là bệnh lây truyền ở gà vì vi khuẩn Salmonella gallinarum pullotum gây ra.
Bệnh thường xảy ra ở thể cấp tính ở gà con & thể mạn tính ở gà lớn.
Đặc điểm của bệnh là viêm, hoại tử niêm mạc đường tiêu hóa và những cơ quan phủ tạng.
1. LỊCH SỬ VÀ ĐỊA DƯ BỆNH LÝ
Lần đầu tiên ở Anh, Klein đã ghi nhận các trận dịch lớn xảy ra ở gà.
1900, Rettger (Mỹ) phân lập và định type mầm bệnh.
Lúc đầu người ta chia bệnh thành 2 bệnh:
– Bệnh thương hàn gà lớn (Typhus avium)
– Bệnh lỵ gà con (Pullorosis avium).
Ngày nay người ta khẳng định mầm bệnh bạch lỵ và bệnh thương hàn có những Điểm lưu ý hình thái thuộc tính gây bệnh, thuộc tính nuôi cấy rất giống nhau nên được xếp chung một loài Salmonella & gọi tên chung là thương hàn gà.
Địa dư bệnh lý
Bệnh thương hàn gà có ở tất cả các nước trên thế giới. Bệnh gây thiệt hại đáng kể trên gà nuôi tập trung.
Ở Việt Nam bằng những kiểm tra huyết thanh học cho thấy những lũ gà đều nhiễm bệnh ở các chừng độ không giống nhau.
2. TRUYỀN NHIỄM HỌC
Mầm bệnh
Bệnh bởi vi khuẩn Salmonella gallinarum & Salmonella pullorum, gọi chung là Salmonella gallinarum pullorum.
Trực khuẩn nhỏ, gram âm, có những Đặc điểm chung của vi khuẩn họ
salmonella nhưng chúng không có lông nên không di động.
Trong tự nhiên vi khuẩn có sức đề kháng cao, trong phân vi khuẩn có thể sống 3 tháng, trong đất, nền chuồng vi khuẩn sống 2 năm nhưng vi khuẩn lại có sức đề kháng không tốt với nhiệt độ & chất sát trùng: Tại 55oC vi khuẩn bị phá hủy sau 20 phút.
Các chất vô trùng phổ biến như sud, acid phenic, formol hủy hoại căn bệnh nhanh chóng.
Loài vật cảm thụ:
Gà, gà tây, ngỗng, ngan, các loài chim hoang đều có thể mắc.
Trong phòng thể nghiệm người ta dùng thỏ để tiêm truyền.
Cách lây lan
– Lây trực tiếp:
Gà mẹ bận bịu bệnh truyền căn bệnh cho trứng, gà trống bận rộn bệnh làm trứng thụ tinh bị nhiễm bệnh.
Gà trống mắc bệnh làm lây bệnh cho gà mái qua giao phối.
– Lây gián tiếp: qua đường tiêu hóa.
Cơ chế sinh bệnh
Sau lúc thâm nhập vào cơ thể vi khuẩn gây nhiễm trùng huyết khiến cho lách sưng, viêm ruột & xuất huyết, một số gà bị chết trong thời đoạn này (gà con).
Một số gà còn lại trở thành mang trùng hoặc có thể lành triệu chứng nhưng trong phủ tạng có bệnh tích viêm mãn tính, bài xuất mầm bệnh ra ngoài theo phân và truyền căn bệnh cho bào thai, bệnh có thể chuyển thành cấp tính nếu do duyên cớ nào đó làm sức đề kháng của thân thể giảm sút như lạnh chợt ngột, mệt bởi vận chuyển, đổi mới thức ăn đột nhiên ngột,…Trong trường hợp này buồng trứng hoặc dịch hoàn, gan, lách gà bệnh viêm hoại tử nặng. Niêm mạc & một số phủ tạng có thể bị xuất huyết.
3. TRIỆU CHỨNG
Thời gian nung bệnh từ vài ngày tới vài tuần.
Thể cấp tính
Một số lớn trứng gà mang trùng đến ngày nở, gà con không làm đổ vỡ đc vỏ trứng để chui ra nên bị chết ngạt.
Trứng nhiễm bệnh có thể bị chết phôi, thai chết trước lúc nở, số còn lại nở ra gầy yếu & phát bệnh ngay sau đó.
Gà bệnh ốm yếu, trọng lượng thấp, bụng trễ xuống bởi vì lòng đỏ không tiêu
nhưng nếu bệnh nặng kéo dài 1¸ 2 tuần, trong trường hợp này con vật suy yếu trầm
trọng, viêm ruột nặng thở khó dần rồi chết.
Thể mãm tính.
Gà gầy yếu, ủ rũ, xù lông.
Niêm mạc và mào, yếm nhợt nhạt vì thiếu máu, bụng tích nước trương to, tiêu chảy, phân có màu White bết ở hậu môn.
Gà mái giảm đẻ, vỏ trứng xù xì, lòng đỏ có máu.
Ở gà lớn nhiều khi bệnh cũng xảy ra ở thể cấp tính (nhiễm trùng huyết), gà chợt nhiên ủ rũ bỏ ăn, ỉa chảy nặng và có thể chết bỗng ngột vì viêm những phủ tạng trong cơ thể.
4. BỆNH TÍCH
Ở gà con
Gà con chết lòng đỏ vẫn chưa tiêu, có màu quà xám, hôi thối, đấy là bệnh tích đặc trưng của bệnh.
Lách sưng to gấp 2¸ 3 lần so với bình thường.
Ruột tụ máu hoặc xuất huyết cùng với sự tàng trữ dịch xuất lẫn fibrin.
Bệnh nặng niêm mạc ruột loét trực tràng hoại tử.
Nếu bệnh kéo dài cơ tim, phổi, gan lách có những nốt hoại tử màu quà xám, to bé dại không đều.
Một số gà bị viêm khớp, thường là khớp đầu gối.
Ở gà lớn
Xác gầy cồm, viêm hoại tử mạn tính ở những cơ quan phủ tạng.
Gan sưng, trên mặt phẳng gan có các nốt hoại tử to nhỏ không đều, cơ tim, phổi, mề ruột hoại tử.
Viêm bao tim, bao tim dầy lên trong bao tim chứa dịch thẩm xuất có fibrin.
Lách sưng to gấp 2¸ 3 lần, ruột viêm hoại tử loét ở quay tá tràng thành từng vệt trên niêm mạc.
Buồng trứng méo mó, dị hình có màu quà nâu, xanh đen.
Viêm buồng trứng dẫn tới viêm phúc mạc khiến cho ruột, ống dẫn trứng và thành bụng dính lại với nhau.
Xoang bụng có nhiều dịch viêm và fibrin.
Một số con viêm khớp mãn tính.
Ở gà trống có những nốt hoại tử to bé dại ở dịch hoàn.
5. CHẨN ĐOÁN
Chẩn đoán lâm sàng
Bệnh xảy ra ở thể cấp tính ở gà con, thể mãn tính ở gà lớn.
Triệu chứng tiêu chảy, phân có màu trắng, bụng trễ xuống, mào, yếm nhợt nhạt, viêm khớp.
Bệnh tích: viêm loét ở ruột, hoại tử ở những cơ quan phủ tạng: gan, tim, dạ dày, cơ không có bệnh tích viêm ở phổi, lách sưng to.
Cần nhận biết với: bệnh cầu trùng, nấm phổi, bệnh lao.
Chẩn đoán vi khuẩn học
Lấy máu gà bệnh hoặc phủ tạng cấy vào môi trường tăng sinh kiểu Mule –
Kopman hoặc những loại môi trường khác rồi làm phản ứng sinh hóa và tiêm động vật thể nghiệm (thỏ).
Chẩn đoán huyết thanh học
– Phản ứng ngưng kết.
– Phản ứng kết tủa khuếch tán trên thạch.
6. PHÒNG BỆNH
Chủ yếu là vệ sinh phòng bệnh.
– Lúc chưa có bệnh xảy ra
Gà, trứng phải mua sắm từ trại không có bệnh.
Gà mới mua về phải cách ly và theo dõi.
Sát trùng máy ấp & trứng ấp.
Cách ly gà con & gà lớn.
Định kỳ kiểm tra máu gà, những bầy có tỷ trọng nhiễm > 20% không được giữ làm giống.
Trộn kháng sinh hoặc sulfamid vào thức ăn hay nước uống.
– lúc có dịch xảy ra.
Nếu có bệnh xảy ra ở gà con với số lượng ít, tốt nhất nên loại thải cả lũ để vứt bỏ Power nguồn truyền nhiễm.
Nếu bệnh xảy ra ở bầy gà có số lượng lớn, nên đào thải các con nặng, điều trị những con còn lại để hạn chế tổn thất về kinh tế. Những gà này chỉ đc phép nuôi lấy thịt.
7. ĐIỀU TRỊ
Hiệu quả không cao, gà khỏi bệnh thường hay mang trùng.
Dùng những dẫn xuất của Sulfamid 0,2¸ 0,5% trộn trong thức ăn hay pha trong nứơc uống.
Hoặc có thể dùng các kháng sinh không giống như terramycin, Collistin, imequil,
pulmequil, furazolidon,…
The post BỆNH THƯƠNG HÀN Ở GÀ appeared first on DaGa12h.com.
source https://blog.daga12h.com/benh-thuong-han-o-ga/
Nhận xét
Đăng nhận xét